Karrex - 2018-10-02, 22:22 Temat postu: Montaż masztów Montaż masztów Stawianie masztów na dużym żaglowcu wymagało dość skomplikowanych systemów podnoszenia. Górne człony masztów można było podnosić lub opuszczać – nie były umocowane na stałe. Po zakończeniu budowy kadłuba i wodowaniu statek nie miał jeszcze w ogóle takielunku – brakowało mu masztów, a w ładowniach umieszczano tylko kilka czy kilkanaście ton balastu, aby zapewnić mu stateczność. Po sprawdzeniu szczelności kadłuba na statku znajdującym się w doku kończono kalfataż kadłuba, aby jego część znajdująca się pod wodą była całkowicie wodoszczelna – te czynności zostały opisane szczegółowo w temacie » Uszczelnianie, dychtowanie, caulking » Uszczelnianie i smołowanie http://santisimatrinidad....p?p=16692#16692 Urządzenie do stawiania masztów Po zakończeniu kalfatażu i uszczelnieniu smołą kadłuba stawiano dolne człony masztów. Potrzebne było do tego skomplikowane urządzenie zwane żurawiem pływającym, pod który holowano statek. 
Żuraw na pływającej platformie / model w skali 1:48 http://collections.rmg.co...ects/67767.html Żuraw był najczęściej przerobionym kadłubem starego statku, na którym umieszczano dwie duże ukośne belki i układ bloków. Żurawie takie były niezbędne w portach, które nie miały odpowiednich urządzeń zamontowanych na nabrzeżu, co w XVII wieku było raczej normą. 
Rysunek powyżej ukazuje typowy żuraw pływający zamocowany na hulku, czyli starym statku wycofanym z czynnej służby, z którego usunięto wszystkie nadbudówki i inne elementy aż do dolnego pokładu. Konstrukcja żurawia składa się z dwóch lub trzech długich belek odchylonych na zewnątrz tak, aby ich górne końce sięgały nad środkową oś wzdłużną żaglowca, na którym stawiano maszt. Mogły mieć nawet 45 metrów długości, a wystawały poza burtę hulka na około 8 metrów. Belki te były połączone ze sobą belkami poprzecznymi, a na górze czymś w rodzaju dybów. Były utrzymywane na miejscu za pomocą skomplikowanego układu lin (talii, zbloczy) przymocowanych solidnie do grotmasztu statku. Belki były mocowane przy jednej z burt hulka oraz do grotmasztu, a mocne wanty po przeciwnej stronie przeciwdziałały przewróceniu masztu. Pięty belek mocowano do konstrukcji przypominającej solidną ławę wantową wspartą na dużych uchwytach. Stawianie kolumny masztu Pomimo względnej prostoty działania żurawia stawianie kolumn masztów było długotrwałą, trudną operacją ze względu na masę i rozmiar tych drzewców, dlatego też po wycofaniu jednostki ze służby i zabraniu takielunku, kolumny masztów pozostawiano na swoim miejscu. Stawiany człon masztu był podnoszony do pozycji pionowej od góry za pomocą bloku znajdującego się na górze żurawia. 
Model montażu kolumny masztu na 40 działowcu przy pomocy żurawia na hulku http://collections.rmg.co...ects/67768.html Oprócz tego bloku było jeszcze drugie urządzenie do wciągania, przymocowane do dołu drzewca, które służyło do jego osadzenia we właściwym miejscu na kadłubie. Dzięki skoordynowanej pracy tych bloków człon masztu był najpierw podnoszony na odpowiednią wysokość, naprowadzany nad odpowiednie miejsce na kadłubie, a następnie opuszczany do gniazda znajdującego się przy stępce statku. Mocowanie stengi i górnych członów masztu Stengę przywożono z warsztatu lub - jeśli konieczna była jej wymiana podczas żeglugi - przynoszono z pokładu górnego, na którym na ogół trzymano części zapasowe takielunku. Umieszczano ją na pokładzie za pomocą bloku przymocowanego do kolumny masztu i talii sztagu. Po ustawieniu drzewca na pokładzie z piętą skierowaną do przodu należało przywiązać fał, czyli grubą linę, do dybów na topie kolumny masztu (1 strop). Następnie wkładało się linę do górnego krążka pięty masztu (2 krążek), przesuwało się ją przez blok przymocowany pod dybami (3 blok fałowy) i dolny krążek pięty masztu (4 krążek), i do góry do drugiego bloku (5 blok fałowy) tak jak na rysunku poniżej. 
Po zakończeniu operacji lina wracała na pokład, z którego, zmniejszając wysiłek za pomocą wciągarki, podnoszono drzewce wzdłuż kolumny masztu, tak aby przeszło przez otwór w jej dybach. Czasami używano również drugiej liny o takich samych rozmiarach jak fał, aby - w razie zerwania się pierwszej lin - stenga nie spadła na pokład. Na zakończenie tej skomplikowanej operacji, kiedy stenga była już na swoim miejscu, wkładano blokadę, która unieruchamiała stengę opartą o wzdłużniki salingu. Mocowanie lub wymiana górnych członów masztów były również skomplikowanymi czynnościami - człony te miały duże rozmiary i masę. Załoga musiała jednak radzić sobie z ich wymianą na morzu, gdy drzewce pękło lub się złamało. Mocowanie bramstengi odbywało się podobnie jak w przypadku stengi, poza tym, że fał przechodził przez piętę masztu tylko raz, ponieważ bramstenga miała tylko jeden krążek. Karrex - 2018-10-02, 22:33 Temat postu: Żurawie portowe Hulk – stary statek, najczęściej okręt, wycofany już z normalnej eksploatacji i zdekompletowany (zwykle pozbawiony mechanizmów napędowych i uzbrojenia), przycumowany lub zakotwiczony na stałe w porcie, służący jako stacjonarne pomieszczenia pomocnicze. Hulki używane bywają jako koszary, mieszkania dla załóg okrętów, pomieszczenia szkolne, hotele, szpitale, magazyny, warsztaty, żurawie lub więzienia. Odmianą hulka jest barka koszarowa (niewielkich rozmiarów, służąca jako koszary). Czasami hulkiem nazywa się także średniowieczny typ żaglowca - holk. Przykłady modeli żurawi z National Maritime Museum, Greenwich, London http://collections.rmg.co...J4l8iOwZ4jAR.99 
Kent 1857 jako hulk, service vessel http://collections.rmg.co...ects/67766.html Z Wikipedii. Model 50-działowego okrętu Entreprenant, który wcześniej znajdował się w kolekcji Duhamel du Monceau, a obecnie jest wystawiany w Musée national de la Marine w Paryżu 
widać doskonale belki poprzeczne I z neta. Model żurawia na nabrzeżu portowym. Takie żurawie służyły do stawiania dolnych członów masztów. 
Takie żurawie robiono również na hulkach, co zostało opisane post wyżej. Diorama z portowym żurawiem używanym do ładowania beczek. 
Jeżeli w archiwach macie zdjęcia, artykuły na temat, wątek jest do dyspozycji. |
