SHIPMAN
FORUM MODELARSTWA SZKUTNICZEGO

Terminy szkutnicze - Wręgi, grodzie, zęza

Karrex - 2011-04-05, 11:18
Temat postu: Wręgi, grodzie, zęza
Wręg albo wręga – podstawowy, poprzeczny element szkieletu jednostki pływającej o tradycyjnej (drewnianej lub stalowej) konstrukcji. Obecnie spotykany głównie w klasycznych jachtach drewnianych o konwencjonalnym poszyciu (karawelowym, zakładkowym lub słomkowym). Wręg jest drewnianym (czasem wzmacnianym przez stalowe okucie) elementem o relatywnie niewielkim przekroju, o krzywiźnie dopasowanej do wewnętrznej powierzchni kadłuba. Wręg może być od dołu połączony z dennikiem a od góry z pokładnikiem, tworząc ramę wręgową usztywniającą kadłub. Jeśli rama wręgowa jest poszyta np. sklejką lub klepkami tworzącymi jednolitą tarczę, nazywamy ją grodzią konstrukcyjną. Pozostałe wręgi, łączące się tylko ze stępką i wzdłużnikiem pokładowym, spełniają głównie rolę ściągającą i formującą dla klepek poszycia (zapobiegając ich rozchodzeniu się pod wpływem sił poprzecznych).



W tradycyjnym szkutnictwie rozróżnia się wręgi wyrośnięte (wycinane z tzw. krzywulców zgodnie z układem słojów drewna) i gięte (parowane, wyginane na gorąco z odp. listew). Z powodu trudnej dostępności wysokiej jakości drewna szkutniczego od dawna stosuje się też wręgi klejone z warstw. Ramy wręgowe są zawsze wbudowywane w szkielet przed kładzeniem poszycia. Pozostałe wręgi mogą być wyginane i mocowane do poszycia już po jego położeniu. Zależne to jest jednak od wielkości kadłuba i przyjętych założeń technologicznych. Klasycznym materiałem na wręgi był dąb, dużo rzadziej stosowano sosnę. W tradycyjnych kadłubach stalowych wręgi były spawane z odp. wygiętych kątowników.

We współczesnych konstrukcjach jachtów klasyczne wręgi są praktycznie niespotykane. Stosuje się je czasem jako usztywnienie kadłubów stalowych lub sklejkowych, albo miejscowe wzmocnienie kadłubów kompozytowych w miejscach koncentracji naprężeń. Rolę ram wręgowych spełniają sklejkowe lub laminatowe grodzie, a sztywność kadłuba zapewniają wzdłużniki bądź kształtowniki kompozytowe o kształtach zależnych od przewidywanych kierunków naprężeń. Wręgi podobne do klasycznych są natomiast używane do celów głównie montażowych i formujących w takich technologiach jak "west" lub jednostkowych konstrukcjach przekładkowych (sandwich i one-off).



Wykres wręgów charakteryzujący kształt kadłuba statku nazywany jest owrężeniem.


Karrex - 2011-04-05, 11:21
Temat postu: Gródź
Gródź – pionowa przegroda w postaci ściany, umieszczona wzdłużnie lub poprzecznie wewnątrz kadłuba jednostki pływającej. Od strony konstrukcyjnej spełnia taką samą rolę jak wręgi lub rama wręgowa, czyli usztywnia konstrukcję kadłuba, a ponieważ dodatkowo zamyka określoną przestrzeń, to stanowi czynnik separujący, dzieląc wnętrze kadłuba na przedziały.

Grodzie uniemożliwiają przemieszczanie się ładunku, paliwa itp., jak również wody zęzowej oraz wody zaburtowej, która mogła wedrzeć się na pokład, co znacząco wpływa na stateczność jednostki w czasie przechyłów. System grodzi wodoszczelnych, który uniemożliwia przedostawanie się wody do sąsiednich przedziałów, wpływa na niezatapialność jednostki w przypadku przebicia dna lub poszycia, lub zalania przedziału od góry. Ponadto stosuje się grodzie ognioszczelne, chroniące przed rozprzestrzenianiem się ewentualnego pożaru.

Typowe grodzie są ścianami, które przenoszą naprężenia mechaniczne całą swoją powierzchnią. Istnieją również tzw. grodzie konstrukcyjne, czyli zabudowane ramy wręgowe, w których naprężenia przenosi rama, a ściana spełnia rolę separującą.


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group