SHIPMAN Strona Główna SHIPMAN
FORUM MODELARSTWA SZKUTNICZEGO

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj  AlbumAlbum

Poprzedni temat :: Następny temat
STROPY BLOKÓW / TALIE
Autor Wiadomość
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2018-12-11, 11:12   STROPY BLOKÓW / TALIE

STROPY

Poznaliśmy budowę bloków w temacie

» Bloki / Budowa bloków
http://santisimatrinidad....5&p=17077#17077


Jednak sam blok na niewiele się przyda, potrzebny jest jeszcze element mocujący. Przez wiele stuleci służyły do tego stropy, wykonywane z lin konopnych lub z metalu.

Schemat bloczka ze stropem



Stropy do bloków

Niezliczone bloki stosowane na wielkich okrętach w złotym wieku żaglowców, były otoczone linami konopnymi,
zwanymi stropami, dzięki którym można było przymocować je w każdym miejscu, w którym były potrzebne.




Wykonywanych z kawałków lin stropów używano przez kilka wieków do mocowania bloków do stałego lub ruchomego punktu podparcia. Służyły również do podnoszenia dużych ciężarów.


lina stropu z okrągłą kauszą owinięta juzingiem

Stropy wykonano ze sznura konopnego lub z krótkiego kawałka splecionej liny, który obejmował pętlą obudowę bloku – biegł w rowkach na jego bokach. Lina była zaciskana wokół bloku przewiązem, dzięki któremu w górnej części stropu tworzyła się mała pętla (ucho). Często wzmacniano tę część stropu kauszą, która chroniła linę przed przetarciem. Czasem wyposażano ją jeszcze w hak pojedynczy lub podwójny, by go przymocować. Aby strop był bardziej wytrzymały na tarcie, pętlę owijano juzingiem lub paskami tkaniny.



Najczęstsze typy stropów

W XVII wieku na dużych żaglowcach stosowano kilka rodzajów stropów, które miały różne nazwy w zależności od ich budowy i przeznaczenia. Strop prosty składał się z krótkiej pętli, a podwójny – z dłuższej pętli owiniętej dwukrotnie wokół bloku. Strop z linką był używany do mocowania bloku do wanty, śruby oczkowej lub liny z pętlą za pomocą wiązania wykonanego cienką linką. Kiedy trzeba było zawiesić blok na maszcie lub innym drzewcu, stosowano strop z uchwytem, to znaczy strop bardzo podobny do prostego, ale z większą górną pętlą. Podobną funkcję pełnił strop z uchwytem i linką – miał on uchwyt składający się z dwóch części, na których końcach znajdowały się małe ucha. Części te obejmowały dany przedmiot i były do niego mocowane cienką linką.



Aby wykonać talię, stosowano bloki ze stropem ogonowym, czyli z liny tak długiej, by można było nią owinąć ciasno obudowę bloku i przywiązać ją do liny lub drzewca. Strop z kołkiem był stropem podwójnym; w jego ucha wkładano kawałek twardego drewna o kształcie ściętego stożka przechodzący również przez pętlę mocowania, z którym był połączony. Strop z kauszą był stropem prostym, do którego mocowano kauszę. Pętla obejmowała zarówno blok, jak i kauszę i była między nimi związana przewiązem. Stosowano ten rodzaj stropu do górnych bloków w taliach złożonych z dwóch bloków, ale również do mocowania bloku do śruby oczkowej przymocowanej do rei, gafla lub bomu.



Strop z podwójną kauszą składał się ze stropu prostego z kauszą, który był przymocowany do liny z drugą kauszą. Służył do łączenia talii do elementu mocującego lub do bloków ramion rei. Kiedy konieczne było szybkie wciągnięcie lub spuszczenie liny, używano właśnie stropu z kauszą i hakiem.
Stropy opisane w tym rozdziale pozostały w użyciu do końca zeszłego wieku, kiedy liny konopne w blokach zastąpiono stalowymi pasami o przekroju prostokątnym. Stropy stalowe pełnią te same funkcje, co konopne.


Fantastyczne stropy bloczków i jufersów pokazał Piotr (dali)



http://santisimatrinidad....p?p=17075#17075
http://santisimatrinidad....p?p=17080#17080
_________________
Pozdrawiam
Karol



 
 
REKLAMA

Posty: 5606
Wysłany: 2018-12-13, 12:13   Stropy bloczków cd.

 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2018-12-13, 12:13   Stropy bloczków cd.

Podejmując się waloryzacji warto "powertować" w necie za zdjęciami oryginalnych bloczków i stropów, i tych historycznych jak również współczesnych, aby mieć ogląd tematu i wiarygodne wzorce do naśladowania.


Bloki z hakiem


Bloczek pojedynczy z hakiem (do talii) ok. 1845


http://collections.rmg.co...28879/large.jpg
72 x 200 x 95 mm
http://collections.rmg.co...jects/2197.html

Blok podwójny




Bloczki ze stropami



ucho stropu owinięte juzingiem

Również ze starych książek i poradników modelarskich:





Schemat mocowania bloczków do rogu szotowego



Wiedza ta jest potrzebna po to, aby nie popełniać podstawowych błędów jak np. odwrotne montowanie, o czym nadmieniałem przy temacie jufersów czy bloczków.

W kolekcjach zeszytowych zdarzają się niestety błędy w wiązaniu stropów na bloczkach.


Przykładowe stropy pojedynczych zestawowych bloczków.

Znając budowę bloków widać, że błędnie zostały zawiązane - otwór imitujący szczelinę powinien być bliżej szpilki oczkowej (lina musi przechodzić przez krążek), sam strop też pozostawia wiele do życzenia. Takie wiązanie jak na przykładzie świadczy o nieznajomości użycia bloczków.


strzałką oznaczone miejsca przechodzenia liny - bliżej ucha

Dla porównania stropy wykonane przez Piotra (dali)

_________________
Pozdrawiam
Karol



 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2018-12-31, 12:31   Stropy bloków

Mając już bogate archiwum zdjęć bloków, stropów, warto również wiedzieć jak takie detale wykonują koledzy modelarze.

Bloczki przy rogach szotowych - przykłady modelarstwa z najwyższej półki :-)



przy rei



To nie znaczy, że "cudze chwalicie", u nas, a nawet na naszym forum znajdziemy świetne przykłady (zamieszczone już we wcześniejszym poście) wykonania stropów.
Polecam wątek Piotrka
» HMS Bounty / dali
http://santisimatrinidad....p?p=17020#17020
http://santisimatrinidad....p?p=17075#17075


Różne stropy jufersów sercowych i bloczków




_________________
Pozdrawiam
Karol



 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2019-01-03, 13:33   

Talie

Na dużych żaglowcach znajdowała się niezliczona ilość talii. Bez nich nie można byłoby ładować na pokład
i wyładowywać ciężkich ładunków, podnosić i opuszczać kotwic oraz szalup ani obsługiwać żagli, rei i dział.



Talie złożone z dwóch bloków służące do podnoszenia szalupy

Talia składała się zazwyczaj z co najmniej dwóch bloków – jednego przymocowanego do stałego punktu, drugiego połączonego z przedmiotem, który ma być przemieszczany – oraz z liny prowadzonej naprzemiennie na krążkach jednego i drugiego bloku.
Jeden koniec liny, przywiązany do stropu jednego z bloków, był nazywany końcem wolnym, natomiast drugi koniec, który po przejściu przez krążki wychodził na zewnątrz, służył do przenoszenia siły.

Schemat talii


http://upload.wikimedia.o...%2C_1943%29.jpg

Odcinki liny między blokami będziemy tu nazywać segmentami. Wielokrążki mogły składać się z jednego lub więcej bloków.
Linoblok pojedynczy to lina przechodząca przez blok nieruchomy z tylko jednym krążkiem.
Linoblok podwójny składał się liny przechodzącej przez dwa bloki pojedyncze, z których jeden był nieruchomy, a drugi ruchomy.
Talia służąca do przemieszczania dział składała się z jednego bloku pojedynczego i jednego podwójnego.


talia działa na Constitution i jak widać "kręcenie" słoneczka to nie taki głupi pomysł :-P

Talia podwójna (wielokrążek podwójny) składała się z dwóch bloków podwójnych.
Istniały także wielokrążki składające się z linobloku pojedynczego i podwójnego z końcami wolnymi przymocowanymi do jednego haka.
Używano ich na małych statkach do załadunku i rozładunku towarów.
Talia złożona z liny z blokiem potrójnym i drugim blokiem, tym razem podwójnym z hakiem, służyła do podnoszenia i opuszczania dużych ciężarów.


talia z dwóch bloków - potrójnego i podwójnego

Stosowano również talie złożone z linobloku i wielokrążka zwykłego. Składały się z dwóch bloków potrójnych i służyły do obsługi lin ruchomych rei oraz rejki, a także do przemieszczania większych ciężarów.



Jak działają talie

Talia, czyli wielokrążek to urządzenie zmniejszające siłę niezbędną do podniesienia lub przemieszczenia dużego ciężaru. Opiszemy tu pokrótce, jak to działa. Przyjrzyjmy się nieruchomemu blokowi, takiemu jak blok przedstawiony na ilustracji poniżej na ryc. 1.



Pomijając tarcie i sztywność liny, aby uzyskać równowagę między siłą ciągnącą wywieraną na linę (siła P) a przemieszczanym ciężarem (opór R), P musi być równe R.
W przypadku bloku ruchomego (ryc. 2), jeśli pominąć zmienne związane z tarciem i sztywnością, aby uzyskać stan równowagi, konieczne jest, aby naprężenia w obu częściach liny były równe. Oznacza to, że każda część musi utrzymywać połowę wagi przedmiotu. Tę sytuację opisuje wzór P = R/2. Jeśli po stronie R w bloku nieruchomym nastąpi przemieszczenie w górę o jeden metr, po stronie P nastąpi przemieszczenie o jeden metr w dół, co oznacza, że prędkość po stronie P jest równa prędkości po stronie R. Z kolei jeśli po stronie R w przypadku bloku ruchomego następuje przemieszczenie w górę o jeden metr, każda z obu części liny skraca się o metr, a zatem po stronie P następuje przemieszczenie w górę o dwa metry; jeśli oznaczymy symbolem V prędkość odpowiadającą sile P, a symbolem v prędkość odpowiadającą sile oporu R, otrzymamy zależność V = 2v, co oznacza, że po wciągnięciu dwóch metrów liny ciężar podniesie się tylko o jeden metr. Po dodaniu bloku nieruchomego – jak widać na ilustracji ryc. 3 – następuje zmiana kierunku siły, ale warunki równowagi i prędkości pozostają niezmienione, ponieważ naprężenie P jest równe naprężeniu liny A odpowiadającemu połowie siły oporu R. Jeśli doda się kolejny blok ruchomy lub zastosuje blok ruchomy z dwoma krążkami, uzyskuje się cztery przejścia liny utrzymującej ciężar R i w warunkach równowagi naprężenia w tych czterech segmentach liny będą miały wartość P = R/4. W tym przypadku, aby podnieść ciężar R o jeden metr, każdy segment liny musi także skrócić się o jeden metr, co oznacza, że punkt przyłożenia siły musi przemieścić się o cztery metry, zgodnie z zależnością V = 4v.
Podsumowując, w wielokrążku w stanie równowagi przykładana siła jest równa sile oporu podzielonej przez liczbę lin w bloku ruchomym.
Prędkość punktu przyłożenia siły jest równa prędkości punktu przyłożenia oporu pomnożonej przez liczbę segmentów liny w bloku ruchomym.

Zysk na sile

Z tego, co powiedzieliśmy, wynika, że zysk na sile wynikający z użycia wielokrążka zależy od liczby segmentów liny wchodzących i wychodzących
z bloków. Aby prawidłowo obliczyć pracę wykonaną z użyciem wielokrążka, musimy pamiętać, że zysk na sile jest okupiony stratą na prędkości i odwrotnie. Kolejny rysunek przedstawia niektóre z wielokrążków używanych na żaglowcach.



Liczby przy ciężarach wskazują, jaki zysk na sile daje każdy z nich podczas podnoszenia ciężaru. Na przykład zysk dla wielokrążka prostego wynosi 3, co oznacza, że za pomocą tego wielokrążka można podnieść ciężar trzy razy większy od siły przykładanej do liny.

Jeszcze inne talie stosowane na żaglowcach:



Schemat z Dwunastu Apostołów




talie do naciągania tarlepów
_________________
Pozdrawiam
Karol



 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group
Template Chronicles v 0.2 modified by Nasedo

| | Darmowe fora | Reklama
Strona portalu