SHIPMAN Strona Główna SHIPMAN
FORUM MODELARSTWA SZKUTNICZEGO

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj  AlbumAlbum

Poprzedni temat :: Następny temat
Łodzie Wikingów
Autor Wiadomość
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2011-01-28, 16:16   Łodzie Wikingów

Langskip

nazwa średniowiecznego okrętu Normanów (Wikingów). Pochodzi od określenia "długi okręt". Langskipy miały stosunek długości do szerokości sięgający 7:1 (a nawet 11:1, jak podaje pod hasłem Skeide (båt) norweska Wikipedia), co jak na średniowieczne warunki oznaczało jednostki bardzo smukłe. Langskipy posiadały jeden maszt, na którym podnoszono duży, czworokątny, wełniany rejowy żagiel (żagiel taki pojawił się na jednostkach normańskich na przełomie VI i VII w.). Okręty budowano na szkielecie składającym się ze stępki i wręgów z drewnianych klepek łączonych na zakładkę (poszycie klinkierowe) łączonych przy użyciu kołków. Drewno do budowy jednostek było rozszczepiane a nie piłowane co czyniło je bardzo elastycznym i wytrzymałym. Stępkę wykonywano z jednego dębowego pnia. Maszt z jednej specjalnie dobranej sosny. Były to najważniejsze elementy drewniane jednostki.

Langskipy były pełnomorskimi jednostkami mogącymi sprostać nawet ciężkim warunkom żeglugi oceanicznej, w przeciwieństwie do małych, przybrzeżnych karfi. Osiągały nawet 16 węzłów, co pozwalało na szybkie przemieszczanie. Z racji kształtu kadłuba dziób jednostki, przy dużej prędkości unosił się nad wodę. Deski kadłuba grube na 2,5 cm. były jak na ówczesne warunki bardzo wąskie, czyniąc kadłub lekkim. Specjalna metoda łączenia desek na zakładkę, powodowała przepływ powietrza pod kadłubem. Znacznie zmniejszało to opór wody, pozwalając na osiąganie dużych prędkości rzędu 16-14 węzłów.



Na przełomie IX i X wieku n.e. wyróżniano kilka klas normańskich okrętów, przy czym czynnikiem klasyfikującym była liczba miejsc dla wioślarzy.
Langskipy dzielono na największe drakkary - powyżej 60 wioseł, średnie - skeidy (50-60) i najmniejsze sneki (snekkary) - 30-40 wioseł.

Informacje zawarte w temacie Łodzie Wikingów pochodzą z zasobów Wikipedii.
Zachęcam do współpracy.
cdn.
 
 
REKLAMA

Posty: 5606
Wysłany: 2011-01-28, 16:22   Drakkar

 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2011-01-28, 16:22   Drakkar

Drakkar

(od drekar, drek) - wiosłowo-żaglowy okręt Wikingów. Używany do wypraw zbójeckich. Największy z langskipów miał 45 m długości i 34 pary wioseł. Mogły jednak istnieć większe - nawet do 120 miejsc dla wioślarzy (wg sag skandynawskich, okręt taki posiadał król duński Kanut I Wielki (1018-1035). Zazwyczaj jednak do drakkarów zaliczano jednostki o liczbie wioseł wynoszącej co najmniej 60. Zrekonstruowany w 1881 roku w Norwegii drakkar miał wymiary: długość 25 m, szerokość 5 m, 16 par wioseł.



Drakkary były pełnomorskimi jednostkami, zdolnymi do żeglugi oceanicznej jak rzecznej. Wyposażone były w jeden duży (ponad 230 m2) rejowy żagiel. Drakkary, jako jednostki duże, a więc drogie, zazwyczaj były własnością wodzów i pełniły funkcje okrętów reprezentacyjnych oraz flagowych w normańskich flotach.

Cechą charakterystyczną drakkarów były rzeźby przedstawiające głowy smoków (stąd nazwa klasy tych jednostek) mocowane do dziobnicy podczas wyprawy - najprawdopodobniej w celu odstraszenia bóstw opiekujących się napadanymi miastami. Rzeźby też zdejmowano podczas powrotu - aby nie obrazić własnych "opiekunów".
 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2011-01-28, 16:46   Snekkar

Sneka (Snekkar)

(od snekkjur, snekkja) - najmniejszy z langskipów. Podstawowa jednostka flot Wikingów, okręt o liczbie wioseł wynoszącej 30-40. Sneki posiadały jeden maszt o wysokości ok. 18 metrów, na którym podnoszono jeden duży, czworokątny rejowy żagiel o powierzchni ok. 130 m2.

Przeciętna, czterdziestowiosłowa sneka miała ok. 28 metrów długości, 5 szerokości, zanurzenie ok. 1 metra. Na dziobie sneki mocowano rzeźbę przedstawiającą głowę węża (stąd nazwa), prawdopodobnie w celu odstraszenia bóstw opiekujących się napadanymi miastami.

Łódź z Gokstad - wykopana ok. 1880 z kurhanu pogrzebowego niedaleko miejscowości Oseberg.


Snekkar "Morąg" zrekonstruowany przez Marka Szablińskiego

boberhammet napisał:
    Dla ścisłości na zdjęciu jest replika znaleziska ze Skuldelev 5.

    Zbudowana w 1030 roku.
    Akurat ta konkretna replika osiąga prędkość pod żaglem 16,5 węzła a na wiosłach 5,5 węzła.
    Replika zbudowana w skali 1:1

    Z samymi snekkarami jest problem jak je wyróżniać?
    Istnieje teoria, że nazwa snekkar pochodzi od rzeźby węża na dziobnicy.

    W linku podstawowe wiadomości o jednostce:
    http://www2.rgzm.de/scrip.../Wreck/col/Ship - Nr/dat/4
    ...
 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2011-01-28, 17:28   Knara

Knara

(knaar, knarr, knorr, knörr) statek wikingów, który umożliwiał im podejmowanie wypraw handlowych i kolonizacyjnych. Na knarach i byrdingach, wiosła stosowane były głównie w porcie tak więc liczba wioślarzy była dość mała i nie przekraczała ośmiu. Warto tu dodać że w langskipach znajdowało się od 40 - 80 wioślarzy.

Knary miały stosunkowo wysokie burty i jak inne łodzie wikingów były to konstrukcje otwarte. Poszycie było klinkierowe, ale zbudowane były z drewna sosnowego, a nie dębowego jak okręty wojenne. Miały natomiast ten sam kształt dziobu i rufy, wiosło sterowe znajdowało się na prawej burcie, a maszt z żaglem rejowym na śródokręciu.



Budowa knary
Zakrzywioną dziobnicę i stewę rufową uzyskiwano z pojedynczych kawałków drewna i przymocowywano do obu końców kila. Następnie kadłub budowano z nachodzących na siebie pasków poszycia, które mocowano gwoździami do kilu, dziobnicy i stewy rufowej. Deski podkładu mocowano do poprzecznych rozpór, aby nadać konstrukcji elastyczność, a zamocowane poprzecznie listwy stanowiły wzmocnienie dla ławek. Dolny koniec masztu tkwił w obudowie i na poziomie pokładu przechodził przez kloc jarzmowy lub, na okrętach wytwarzanych później, przez specjalny krzyżak.

To właśnie tak powstawał wikiński okręt z symetrycznie ukształtowanym kadłubem z zakrzywionymi końcami równej wysokości. Niewielkie zanurzenie, nawet przy dość dużym obciążeniu, pozwalało owym okrętom pływać blisko brzegu, a także po wodach śródlądowych, natomiast wysoki kil i stromo opadające dno redukowały dryf boczny, kiedy okręt szedł pod wiatr. Wiosła w knarach znajdowały się na końcach, a nie jak to miało miejsce w okrętach wojennych na całej długości.

Karfi

okręt wikingów o dł. do. 20 m, posiadający 12-32 wioseł i rejowy żagiel, na kładzionym maszcie, używany w VIII–X w.
Przeznaczenie jest nie pewne - niektóre źródła podają, że jest to łódź reprezentacyjna, wojenna, obronna, rekreacyjna, lub wielozadaniowa, używana w strefie przybrzeżnej.
    _____________________
    Z najbardziej wiarygodnych źródeł (skandynawskie) wynika, że Karfi, to po prostu łódź, którą można by porównać z jachtem (rekreacja?) i wielkość nie ma tu znaczenia.
 
 
Karrex
Admirał Wszechflot i Mórz


Posty: 5606
Skąd: Gdynia
Wysłany: 2011-01-28, 17:31   Łodzie Wikingów

boberhammet napisał:

Z tego co widzę w opracowaniach archeologicznych to podział na trzy typy:
langskipy (Skuldelev5, Skuldelev2/4) i wszystkie łodzie wiosłowo żaglowe budowane do celów bojowych
a wśród langskipów wyróżnia się tak jakby "podtypy' i tutaj w grę wchodzi ilość wioseł, warto zaznaczyć że langskipy to X-XI wiek, czyli czasy kiedy mamy scentralizowaną władzę w Skandynawii

knara, korry (czy inne odmiany tego słowa) (Skuldelev 1,3,6) to jednostki towarowe głównie żaglowe, wiosła pełnią rolę pomocniczą

no i karfii (Gosktad, Oseberg) znane głównie z pochówków królewskich, zaczęły być budowane w momencie pojawienia się królów w Skandynawii, trudno ustalić rolę prawdopodobnie były jednostkami uniwersalnymi lub jachtami królewskimi, warto zaznaczyć ich datowanie IX-X wiek

Podsumowując z rozpoznaniem knorów w materiale archeologicznym nie ma problemów. Ale jak rozróżnić karfii od longskipa? Prawdopodobnie longskip jest to karfii który ewoluował i został przystosowany do celów wojennych (ale to bardzo luźna teoria mająca na celu tylko zaznaczenie pewnych zależności):

typ---------------karfii----------------longskip
datowanie--------IX-Xw---------------X-XIw
funkcja----------uniwersalna----------bojowa
stosunekdł/szer--w okolicach5---------około7

Oczywiśćie te dane są bardzo szacunkowe i na pewno znajdziecie jakąś jednostkę która nie będzie się wpasowywała w ten kanon. Ale łodzi nie budowano wtedy zgodnie z góry narzuconym planem. Widziałem fajny wykres opisujący ten proces ale niestety na razie nie mogę go znaleźć. Jakby co to go wrzucę

Co do dwóch pozostałych typów: drakkar i snekkar. Nie spotkałem się w opracowaniach archeologicznych z takimi określeniami. Natomiast tego typu jednostki można znaleźć w źródłach historycznych i dlatego ich opisywanie jest takie dyskusyjne.

Odchodzi się teraz od typologizowania statków i łodzi zwłaszcza średniowiecznych. Bo to co my mamy w materiale archeologicznym czyli kadłub lub jego fragmenty często dla szkutników nie były wyznacznikiem typu okrętu. Niektóre typy statków były wyróżniane na podstawie ożaglowania, inne na podstawie funkcji jaką pełniły (np: ship-of-the-line, man-at-war, czy fregata) no i na końcu typy wyznaczano na podstawie kadłuba. Zamiast tego archeolodzy szukają analogii do innych znalezisk (czyli ten okręt jest identyczny lub bardzo podobny do tamtego), wizerunków w ikonografii czy w źródłach historycznych.


Teraz krótki komentarz do tego zdjęcia.
1-Rysunek jest robiony przez M. Prosnaka który nie był archeologiem, a jego rekonstrukcje często są fantazyjne
2- Rysunek powstał jeszcze przed znaleziskami ze Skuldelev czy Roskilde które wniosły w ten temat wiele ważnych informacji
3- to nie jest dokładnie ten rysunek o którym pisałem na dole

No, a teraz to co rysunek ma pokazywać.
łódki od 1-4 to znaleziska archeologiczne
łódki od 5-8 to rekonstrukcje na podstawie przekazów histrorycznych

Fotka pokazuje nam, że to co piszą kronikarze bądź opisują sagi nie jest do końca zgodne z rzeczywistością. Zapewne miało to związek z propagandą itd. W związku z tym bardzo trudno jest dopasować typy o których czytamy w źródłach historycznych do tego co znajdowane jest w materiale archeologicznym.

Jeśli macie dostęp do biblioteki CMM to polecam książki Ole Crumlin-Petersena w tej chwili to najlepszy specjalista od łodzi wikingów. Chyba że ktoś ma luźne 50 euro to można zamówić w księgarni:
http://vikingeskibsmuseet...&no_cache=1&L=1
 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group
Template Chronicles v 0.2 modified by Nasedo

| | Darmowe fora | Reklama
Strona portalu