Dzwon okrętowy – rodzaj dzwonu używanego na jednostkach pływających do celów sygnalizacyjnych. Wybija się przy jego użyciu tzw. szklanki oraz sygnały mgłowe, poruszając serce dzwonu za pomocą ringabuliny. Mimo że funkcje te na wielu dużych jednostkach przejęły praktycznie urządzenia elektryczne lub pneumatyczne, w dalszym ciągu, zgodnie z MPZZM wymagana jest jego instalacja.
Z dzwonem okrętowym wiąże się wiele morskich tradycji m.in. zdjęcie bandery oraz dzwonu to ostatnie czynności, które kończą życie statku.
Ringabulina - jest to ozdobny węzeł wykonany z liny, umocowany do serca dzwonu okrętowego, umożliwiający wygodny uchwyt i "wybijanie szklanek".
Jest to najkrótsza lina na jachcie, posiadająca własną nazwę.
Szklanka (lub bicie szklanek) – na żaglowcach dźwiękowy sygnał informujący o aktualnej godzinie; nadawany co pół godziny. W czasach dawnych (przed upowszechnieniem zegarów) posługiwano się klepsydrą, która odmierzała pół godziny. Po każdym przesypaniu się piasku wybijana była szklanka.
Terminem "pół szklanki" określa się jedno uderzenie w dzwon okrętowy, natomiast dwa uderzenia są "szklanką".
Szklanki wybijano o następujących godzinach (w systemie uproszczonym):
Klang - pojedyncze uderzenie w dzwon okrętowy (sygnalizacja zmiany wachty).
Pod koniec XVIII w. w marynarce brytyjskiej pojawiła się drobna zmiana w tym systemie o którym wspomniał Karol. Otóż godzinę 18.30 zamiast pięcioma uderzeniami w dzwon (dwie i pół "szklanki") zaczęto sygnalizować tylko jednym. Wiąże się to z wykroczeniem przeciwko dyscyplinie okrętowej, kiedy to sygnałem do buntu na jednym z okrętów stojących w 1797 r. w Nore było pięć uderzeń w dzwon. Bunt został stłumiony, jednak pamięć o nim przetrwała w postaci zredukowanej liczby uderzeń.
Na większych okrętach stosowano dwa dzwony: jeden główny na śródokręciu lub dziobie, drugi mniejszy, tzw. wachtowy, do wybijania "szklanek" na rufie obok stanowiska sternika.
W końcu XIX w. coraz częściej umieszczano dzwony na dziobie, w pobliżu windy kotwicznej czy kabestanu, co ułatwiało sygnalizację w czasie kotwiczenia lub odkotwiczania oraz podczas manewrów w warunkach ograniczonej widoczności.
Obecnie dzwony umieszcza się na okrętach wojennych w okolicy trapu zejściowego, na żaglowcach - najczęściej na rufie, nieopodal stanowiska sternika.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum